Ο Μάιος της πανκ επανάστασης

Αναδημοσίευση από το 3pointmagazine.gr

1η Μαΐου 1977. Από το θρυλικό κλαμπ Roxy του Λονδίνου ξεκινά μια σειρά συναυλιών που θα άλλαζαν την ιστορία της πανκ. Οι πρωτοεμφανιζόμενοι και πολλά υποσχόμενοι Clash, Buzzcocks και Jam συμπράττουν για την White Riot Tour, η οποία εξελίχθηκε από περιοδεία σε κίνημα.

Οι Clash εκείνη την εποχή είχαν μόλις κυκλοφορήσει το πρώτο, ιστορικό και ομώνυμο άλμπουμ τους, ενώ λίγο νωρίτερα είχε κυκλοφορήσει και το πρώτο τους single, το οποίο "χάρισε" το όνομα του στην περιοδεία. Ήδη όλο το μεγάλο νησί μιλούσε γι αυτούς και τους χαρακτηριστικούς ήχους και στίχους τους, ίσως και έξω από αυτό.

Οι Buzzcocks μόλις πριν ένα χρόνο, την Πρωταπριλιά του '76, είχαν κάνει το πρώτο τους gig και ένα χρόνο αργότερα κυκλοφόρησε το πρώτο τους single, Orgasm Addict, το οποίο, όπως και η πρώτη κυκλοφορία των Clash, πολεμήθηκε όσο λίγες κυκλοφορίες από τα ραδιόφωνα. Οι... παλιότεροι της παρέας, Jam, αν και ενεργοί από το '72, μόλις δυο μέρες πριν την έναρξη της περιοδείας κυκλοφόρησαν το πρώτο τους single, In the City. Χαρακτηριστικό της λογοκρισίας και του φαινομενικού καθωσπρέπει της εποχής το γεγονός πως ενώ και οι τρεις μπάντες είχαν κυκλοφορίες ψηλά στα τσαρτς, δεν ακουγόταν πουθενά.

Η αφίσα από τη συναυλία στο Swansea.

Αυτή η περιοδεία άλλαξε την πορεία και την ιστορία της πανκ, εν μέρει και όλου του ροκ κινήματος. Σε μια Μ. Βρετανία που ταλαιπωρούνταν από την κυριαρχία των χούλιγκανς εντός κι εκτός γηπέδων, η άρρηκτη σύνδεση τους με την πανκ και η συγκεκριμένη σύμπραξη πάνω στη σκηνή ήταν κάτι πολύ μεγάλο για τα δεδομένα της εποχής. Δυστυχώς δεν έχουν επιβιώσει πολλές ιστορίες παρασκηνίων, η κληρονομιά που αφήνουν όμως τα επί σκηνής μπορούν να γίνουν πολλά αφιερώματα.

Μια από τις ιστορίες αφορά την συναυλία του Νιούκαστλ, στις 20 Μαΐου '77. Σύμφωνα με το blog Vintage Rock, εκείνη ήταν η μέρα που το πανκ έφτασε πραγματικά στην πόλη, η πρώτη συναυλία των Clash εκεί και η ιστορικότερη για την αίθουσα εκδηλώσεων του Πανεπιστημίου της πόλης. Πριν λίγο καιρό ήταν εξάλλου που είχε ακυρωθεί η συναυλία των Sex Pistols στο Νιούκαστλ, εξ αιτίας λογοκρισίας και η δίψα του κοινού για δυνατό πανκ ήταν μεγάλη. Στη συγκεκριμένη συναυλία ήταν και η πρώτη φορά που συμμετείχαν οι Prefects, αντικαθιστώντας τους Jam που είχαν αποχωρήσει. Φυσικά δεν γινόταν να λείπουν και οι συμπλοκές, με το κοινό είτε προσπαθώντας να μπει, είτε επειδή ήθελε να ξεσπάσει, να "αναμετράται" με τους ανθρώπους ασφαλείας του χώρου. Το επόμενο πρωί Joe Strummer και Topper Headon γνώρισαν τα δικαστήρια και τα κρατητήρια του Νιούκαστλ, επειδή έκλεψαν μαξιλαροθήκες(!) από το ξενοδοχείο που διέμειναν. Ο νέος ντράμμερ των Clash είχε μπει για τα καλά στο πετσί του ρόλου.

Ο Joe Strummer τυλίγει με γάζα το χέρι του Rat Rodent.

Στις 25 Μαΐου βρέθηκαν στο Sussex University του Μπράιτον, όπου σε μια κατάμεστη αίθουσα έκαναν αυτό που πολύ καλά ξέρουν, με το κοινό να ακολουθεί την ίδια τακτική, ίσως πιο υποψιασμένο. Ευτυχώς για εμάς, στη συγκεκριμένη συναυλία υπήρχε κάποιος που τραβούσε βίντεο. Στο υλικό που είναι διαθέσιμο βλέπουμε τα Capital Radio, Protex Blue, Cheat και Remote Control στο πρώτο βίντεο, τα White Riot και Police & Thieves στο δεύτερο.

Το highlight της περιοδείας ήταν η συναυλία της 9ης Μαΐου στο Rainbow Theatre του Λονδίνου, η οποία θεωρείται η σημαντικότερη της πανκ ιστορίας. Η εξέγερση για την οποία μιλούσαν οι Clash, οι Buzzcocks και τα υπόλοιπα συγκροτήματα μετατράπηκε σε πραγματική εξέγερση, με το κοινό μετά το τέλος της συναυλίας να διαλύει το χώρο: Ιπτάμενες καρέκλες και μαινόμενοι πανκ κατέστρεψαν την αίθουσα σε τέτοιο βαθμό που χρειάστηκαν μήνες για να επανέρθει στην πρότερη κατάσταση. Παρ' όλα αυτά, οι άνθρωποι του Rainbow είδαν ως επιτυχία τα γεγονότα, με τον διευθυντή Allan Schaverien να δηλώνει περήφανα πως "Θα έχουμε κι άλλες πανκ συναυλίες σύντομα!".

Πρωτοσέλιδο την επόμενη της συναυλίας στο Rainbow.

Το κοινό πετάει καρέκλες προς τη σκηνή.

38 χρόνια μετά, punk's not dead. Μπορεί πλέον να είναι σπάνιο θέαμα οι πάντα τσατισμένοι 20άρηδες με τα δερμάτινα και σκισμένα ρούχα, τις μοϊκάνες και τα καρφιά παντού (παντού!), η μουσική τους όμως παραμένει ζωντανή και πάντα επίκαιρη. Clash και Sex Pistols, σε ό,τι αφορά τους πρωτεργάτες της πανκ, έχουν γραφτεί με χρυσά γράμματα στο πάνθεον του κινήματος, ακόμα κι αν δεν τα βρίσκουν ούτε με τους εαυτούς τους. Και ίσως όλα αυτά να μην άντεχαν μέχρι τώρα, αν δεν ήταν η πρώτη, η White Riot Tour, που έκανε ολόκληρο το Μεγάλο Νησί να παραμιλάει για τους παλαβούς που καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμα τους.

Ο Joe Strummer ανταλλάζει μπλούζα με έναν άντρα από το κοινό.

Για να μην αναφέρουμε και την ώθηση που έδωσε στην πανκ σκηνή ο νυν πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, διαλέγοντας το Rock the Casbah ως εμβατήριο θριάμβου του.

*Οι Clash κυκλοφόρησαν και δυο live albums από την περιοδεία, τα First Night White Riot Tour και White Riot Tour 1977.
*Στις 27 Ιουλίου 1985 οι Clash εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Αθήνα. Στείλτε μας στο info@3pointmagazine.gr σχετικό υλικό που πιθανόν έχετε για να φτιάξουμε ένα μεγάλο αφιέρωμα στην ιστορική εκείνη βραδιά.

Λάμπρος Loco Παπαευθυμίου